Bağırsak, besinlerin sindiriminin ve emiliminin gerçekleştiği hayati bir organdır. Hassas bağırsak sendromu sonucunda karında ağrı hissi, şişkinlik, gerginlik, kabızlık veya ishal nedeniyle yaşam kalitesi ciddi oranda düşmektedir. Karın ağrısının yeri ve şiddeti olgudan olguya değişmektedir. Genellikle gündüzleri ortaya çıkan karın ağrısı kramp tarzında ya da sızlama şeklindedir. Bilinen bir yapısal ya da biyokimyasal bozukluk olmamasına rağmen ortaya çıkan bu sorun, hayat boyu devam eden ve zaman zaman şiddetini artıran bir durumdur.
Hastaların yaşam kalitesinin düşmesine yol açar
Hassas bağırsak sendromu ciddi oranda rahatsızlığa ve sıkıntıya yol açmakla beraber bağırsaklara kalıcı bir zarar vermez, kanamaya yol açmaz ve kanser gibi ciddi hastalıklara neden olmaz. Hastaların yaşam kalitesinin düşmesine yol açar ama yaşam süresini asla azaltmaz. Hassas bağırsak sendromu olan kişiler sosyal ortamlara girmekten kaçınabiliyor, işe gitmekten çekinebiliyor ya da bazen hastalığın yol açtığı ishal, acilen tuvalete koşma ihtiyacı ya da kabızlık gibi belirtiler nedeniyle kısa mesafelere bile yolculuk etmekten korkabiliyor. Birçok hasta diyet, stres yönetimi ve bazen de hekimler tarafından önerilen ilaç tedavileri ile belirtilerin bir kısmını belli bir süre için kontrol altında tutabiliyor.
Bunun yanı sıra hassas bağırsak sendromu ciddi oranda işgücü kaybına da neden olmaktadır. Hastalıkla mücadele edenlerin büyük bir bölümünün stres dönemlerinde şikayetlerin arttığı görülmektedir. Vakaların yarısında şikayetlerin stres ile başladığı bilinmektedir.
Tanısı diğer hastalıkların dışlanması ile konulur
Hassas bağırsak sendromu hastaların şikayetleri mide ülserinden karın içi organların kanserine, iltihaplı bağırsak hastalıklarından tiroid bezi fonksiyon bozukluklarına kadar birçok hastalık ile benzerlik gösterebilir. Bu sebeple hastalığın tanısının konulmasında kan ve dışkı tetkikleri, radyolojik görüntüleme yöntemleri ile bazı uzun vadede ciddi sonuçları olabilecek hastalıkların dışlanması, gereğinde endoskopi ve kolonoskopi ile gastrointestinal sistemin taranması gerekebilmektedir.
Tedavi belirtilere göre kişiye özel olarak planlanır
Hassas bağırsak sendromu vakalarında hastaya özgü tedavi uygulanması gerekir. Her hassas bağırsak sendromu vakasında etkili tek bir ilaç ya da tedavi yoktur. Çünkü her hastada belirtiler farklı gerçekleşmektedir. Ağrı, gaz ve şişkinlik durumunda alınması gereken basit önlemler bulunmaktadır. Belirtileri arttıran alkol, kahve ve zararlı yağlardan uzak durulmalı, egzersiz hayat tarzı haline getirilmeli ve rahatlatıcı aktiviteler yapılmalıdır. Kabızlık söz konusuysa lifli gıdalarla beslenilmeli ve alınan sıvı miktarı artırılmalıdır.
Doğru beslenme ve ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabilir
Hastalar için düzenli bir diyet uygulamak hassas bağırsak sendromu belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir. Diyet listesi kişiye özel olarak gastroenterelog önerileri doğrultusunda uzman diyetisyen tarafından hazırlanmalıdır. Birçok durumda lifli perhiz yemekleri belirtileri azaltır. Bazı lif formları ayrıca dışkıda su tutar ve böylelikle atılması zor sert dışkıların oluşmasına engel olur. Yeteri kadar lif tüketmeniz önerilir ve böylelikle yumuşak, kolay atılan ve ağrısız bağırsak hareketleri sağlanabilir. Yüksek lifli diyetler gaza ve şişkinliğe yol açsa da birkaç hafta içinde vücudun diyete uyum sağlamasıyla birlikte belirtiler de ortadan kalkacaktır.
